Artykuły zamieszczone w obecnym tomie serii Studia Salettensis stanowią w zasadniczej części pokłosie dwóch sympozjów naukowych. Pierwsze z nich odbyło się w sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej w Dębowcu w czerwcu 2010 r. i było poświęcone Maryi jako Matce ludu Bożego. Drugie zaś gościło w WSD Księży Misjonarzy Saletynów w Krakowie w czerwcu 2011 r. i inspirowane było najnowszą adhortacją papieża Benedykta XVI Verbum Domini. Tytuł niniejszego tomu Przez Maryję ku Wcielonemu Słowu podpowiada Czytelnikowi, by w takim właśnie hermeneutycznym kluczu odczytywał zamieszczone w nim artykuły.
W pierwszym z artykułów ks. Janusz Kręcidło MS podejmuje próbę dania odpowiedzi na pytanie Jak czytać i interpretować Biblię w postmodernistycznym świecie? Artykuł zawiera syntetyczną diagnozę współczesnej postmodernistycznej cywilizacji. Kładzie nacisk na jej wrogie ustosunkowanie się do jakiejkolwiek religii, a zwłaszcza do chrześcijaństwa. Odpowiedzi na postawione w tytule pytanie autor szuka przede wszystkim poprzez analizę wybranych fragmentów z pa- pieskiej adhortacji Verbum Domini.
Drugi artykuł, pióra tego samego autora, podejmuje problem podobieństw i różnic pomiędzy kapłaństwem Jezusa Chrystusa, które ucieleśnia się w Kościele a kapłaństwem okresu Starego Testamentu. Autor najpierw analizuje genezę kapłaństwa starotestamentowego w aspekcie historycznym, po czym omawia skrótowo funkcje kapłanów starotestamentowych, takie jak nauczanie, przekazywanie wyroczni i składanie ofiar. Na kolejnym etapie zestawia te dane z tym, co na temat kapłaństwa Jezusa Chrystusa znajdujemy w Liście do Hebrajczyków – jedynym piśmie Nowego Testamentu, które w obszerny sposób podejmuje tę problematykę. Ostatnia część artykułu to poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: Co znaczy być dzisiaj kapłanem Jezusa Chrystus? Najbardziej trafną i zwięzłą definicją jest tutaj łacińska formuła mówiąca, że kapłan to „alter Chrisus” – „drugi Chrystus”.
Trzeci z artykułów, napisany przez biblistę ks. Stanisława Witkowskiego MS zawiera bardzo dokładną analizę krótkiego, ale nośnego teologicznie fragmentu z Listu św. Pawła do Rzymian (8, 31-39). Autor stara się przede wszystkim przeanalizować Pawłowe argumenty za tym, że ci, którzy przynależą do Chrystusa są zawsze zwycięzcami. Pomimo licznych utrapień, ucisków i prześladowań, których doznają, nikt i nic nie może ich odłączyć od Chrystusowej miłości, gdyż Ten, który umarł i zmartwychwstał wysłużył im już zwycięstwo. On też nieustannie opiekuje się nimi i ciągle wstawia się za nich u Ojca. Oblubieńcza relacja miłości z Chrystusem czyni ich zwycięzcami i tryumfatorami wobec wszystkich wrogich mocy.
Patrolog ksiądz Józef Pochwat MS przedstawia w pierwszym ze swoich artykułów wyniki skrupulatnych analiz Kazań do ludu świętego Cezarego z Arles w perspektywie zaleceń, które pobożny biskup daje wiernym na temat modlitwy. Cezary to doświadczony duszpasterz, który porównuje modlitwę do jałmużny, gdyż oczyszcza ona człowieka z grzechów i prowadzi do świętości. Szczegółowe pouczenia Biskupa z Arles, choć wypowiedziane wiele wieków temu, nie straciły na aktualności i pokazują, że trudności współczesnych chrześcijan związane z nieumiejętnością dobrej modlitwy towarzyszyły już od wieków kolejnym pokoleniom wyznawców Chrystusa.
Drugi artykuł ks. Józefa Pochwata MS jest poświęcony analizie Mów na Narodzenie Pańskie papieża Leona Wielkiego. Studium tych mów pozwoliło wykazać, że nauczanie tego papieża na temat godności chrześcijanina stanowi koherentny system. Godność ta, w opinii Leona, zasadza się na tożsamości Jezusa Chrystusa, w którym w doskonały sposób zespoliło się bóstwo i człowieczeństwo. Zespolenie się chrześcijanina poprzez wiarę z Chrystusem Wcielonym Słowem zapewnia mu udział zarówno w bóstwie jak i człowieczeństwie Chrystusa i stąd wypływa jego wyjątkowa godność.
Ksiądz Jan Kalniuk MS, specjalista od teologii moralnej, syntetycznie przywołuje nauczanie Kościoła na temat niedzielnego celebrowania Eucharystii oraz zestawia je z tym, co Matka Boża objawiona w La Salette mówiła na temat zaniedbań w świętowaniu niedzieli i korzystaniu z daru Eucharystii. Gorzki wyrzut Matki Jezusa skierowany do chrześcijan połowy XIX w. „w niedzielę idą na mszę św. po to, by sobie drwić z religii” nie stracił na aktualności również na progu XXI w. Należy zatem coraz mocniej artykułować prawdę wyrażoną w nauczanie Soboru Watykańskiego II: „Eucharystia jest źródłem, centrum i szczytem całego życia chrześcijańskiego”.
Zamieszczone w tym tomie trzy artykuły historyka ks. Piotra Jamioła MS pozwolą czytelnikowi zapoznać się z wieloma interesującymi szczegółami związanymi z historią saletynów we Francji i w Polsce. W pierwszym z nich ks. P. Jamioł wnikliwie analizuje w jaki sposób nowo powstałe zgromadzenie Misjonarzy Saletynów realizowało powierzoną mu przez Kościół misję głoszenia słowa Bożego. Dokonywało się to zwłaszcza poprzez gorliwe głoszenie słowa Bożego na miejscu objawienia się Pięknej Pani w La Salette, głoszenie misji i rekolekcji parafialnych w różnych diecezjach Francji, głoszenie rekolekcji specjalistycznych dla duchowieństwa diecezjalnego oraz męskich i żeńskich zakonów a także poprzez posyłanie misjonarzy na cały świat, by głosili Dobrą Nowinę. Inną platformą głoszenia słowa Bożego przez pierwszych saletynów była działalność pisarska i wydawnicza – wydawanie broszur i pozycji książkowych, w których ukazywali jak głęboko orędzie Matki Bożej z La Salette jest przeniknięte słowem Bożym.
W drugim z artykułów ks. P. Jamioł MS barwnie i przystępnie relacjonuje złożone okoliczności towarzyszące przybyciu pierwszych Misjonarzy Saletynów do Dębowca – miejscowości, która stała się domem macierzystym polskiej prowincji. Przypomnienie tych okoliczności jest ważne zwłaszcza w kontekście jubileuszu setnej rocznicy przybycia saletynów do Dębowca, przypadającego na lata 2010/1011. Artykuł ten powinien wzbudzać szczególne zainteresowaniem pielgrzymów przybywających do dębowieckiego sanktuarium.
Trzeci z artykułów ks. P. Jamioła powstał również w jubileuszowych okolicznościach – 65. rocznicy pracy saletynów w parafii w Trzciance Lubuskiej. Znajdziemy w nim syntetyczne przedstawienie sytuacji religijnej i politycznej w powojennej Polsce na ziemiach odzyskanych. Na tym zaś tle autor przedstawia różne perypetie związane z objęciem duszpasterską troską ludności Trzcianki przez Misjonarzy Saletynów. Poznajemy nie tylko wiele interesujących szczegółów związanych z tworzeniem struktur duszpasterskich dla autochtonicznej i napływowej ludności, lecz także niezbywalną rolę wiary katolickiej w integracji lokalnej wspólnoty obywatelskiej i budzeniu świadomości narodowej.
Dwa ostatnie artykuły zamieszczone w tym tomie napisane zostały przez profesora Eugeniusza Sakowicza i mają charakter medytacyjny. W pierwszym z nich autor analizuje orędzie Matki Bożej z La Salette w perspektywie obecnych w nim biblijnych motywów. Przekonuje, że w orędziu tym spotykamy się ze Słowem Bożym nie tylko poprzez na- sycenie biblijnymi treściami, ale przede wszystkim dlatego, że istotą przesłania tego orędzia jest Ten, o którym Piękna Pani mówi „mój Syn” – żywe Słowo Boga zrodzone z Maryi Dziewicy: „Kto spotyka Najświętszą Maryję Pannę, spotyka Słowo – Jej Syna”.
W drugim z artykułów, zatytułowanym „Pedagogiczny wymiar wydarzenia z La Salette” prof. E. Sakowicz proponuje bardzo świeżą i nowatorską interpretację tego objawienia. W Pięknej Pani objawia- jącej się dwojgu dzieciom autor dostrzega Nauczycielkę – Boskiego Pedagoga. Przejawia się to w Jej bardzo pedagogicznym podejściu do świadków objawienia Maksymina i Melanii a za ich pośrednictwem do wszystkich ludzi. Jest Ona wielce zatroskanym Pedagogiem, który nie tylko przekazuje wiedzę, ale przede wszystkim pokazuje jak żyć – wychowuje do pogłębienia osobistej relacji z Jej Synem.
Żywimy nadzieję, że obecny piąty już tom serii Studia Salettensia stanie się dla wielu Czytelników źródłem licznych naukowych i duchowych inspiracji. Niech zawarte w nim treści pomogą Wam, Drodzy Czytelnicy, odkrywać coraz bardziej głębię i piękno Bożego objawienia. Niech staną się one natchnieniem do budowania coraz głębszej relacji z Jezusem, żywym Słowem Boga i Jego Matką – Piękną Panią z La Salette.
Spis treści:
- Janusz Kręcidło MS – Jak czytać i interpretować Biblię w postmodernistycznym świecie [pdf]
- Janusz Kręcidło MS – Kapłaństwo Starotestamentowe a kapłaństwo Jezusa Chrystusa [pdf]
- Stanisław Witkowski MS – Dlaczego Niepokonani? (Rz 8, 31-39) [pdf]
- Józef Pochwat MS – Św. Cezary z Arles jako nauczyciel modlitwy na podstawie studium jego kazań do ludu [pdf]
- Józef Pochwat MS – Godność człowieka w Słowie Wcielonym. Studium mów na Narodzenie Pańskie św. Leona Wielkiego [pdf]
- Jan Kalniuk MS – Niedziela dniem sprawowania Eucharystii w perspektywie Orędzia Matki Bożej z La Salette [pdf]
- Piotr Jamioł MS – Misja Słowa Bożego w posłudze pierwszych Misjonarzy Matki Bożej z La Salette [pdf]
- Piotr Jamioł MS – O tym, jak saletyni przybyli do Dębowca [pdf]
- Piotr Jamioł MS – Znaczenie przybycia saletynów do Trzcianki dla ówczesnych jej mieszkańców [pdf]
- Eugeniusz Sakowicz – Spotkanie ze Słowem Bożym w Orędziu Matki Bożej z La Salette [pdf]
- Eugeniusz Sakowicz – Pedagogiczny wymiar wydarzenia z La Salette [pdf]