homilia

Przy stole

Jedenastu uczniów udało się do Galilei, na górę, tam gdzie Jezus im polecił. A gdy Go ujrzeli, oddali Mu pokłon. Niektórzy jednak wątpili. Wtedy Jezus podszedł do nich i przemówił tymi słowami: „Dana Mi jest wszelka władza w niebie i na ziemi. Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata”. (Mt 28, 16-20)

Ikona Trójcy Świętej Andrieja Rublowa jest uważana za najbardziej rozpoznawalne dzieło malarstwa prawosławnego. Natchnieniem dla twórcy była scena z Księgi Rodzaju, gdy Abrahama nawiedziło trzech Aniołów. Dzieło Rublowa jest bardzo oszczędne w formie. Do dzisiaj znawcy nie są jednomyślni, która z postaci odpowiada której Osobie Bożej. Jest to jednak niezwykle ważna cecha tej ikony. Podkreśla w ten sposób równość Osób Bożych, których nie sposób odróżnić po niemal identycznych rysach twarzy. Najczęściej uznaje się, że gest wyciągniętej w charakterystyczny sposób w stronę kielicha ręki oraz umieszczone nad postacią drzewo wskazuje na Syna Bożego. Potwierdzają to także typowe dla średniowiecznego malarstwa kolory Jego szat. Zieleń okrycia postaci po prawej stronie sugeruje, że to Osoba Ducha Świętego, a znajdująca się w tle skała czeka, aż wytrysną z niej strumienie wody żywej. Anioł po lewej ma za sobą fragment budowli – dom, kościół… To Bóg Ojciec. Obraz Rublowa może nas wyrwać z naszych utartych wyobrażeń o Trójcy – że Bóg Ojciec to sędziwy starzec, podobny z rysów twarzy do Syna, a Duch Święty koniecznie musi być ukazany jako gołębica. Trójca to wspólnota równych sobie, niezależnych Osób. Każda z nich dzierży laskę – znak władzy. Ale to Osoby pozostające w bliskich relacjach, o czym świadczy fakt, że spotykają się przy uczcie. „Osoby Boskie rzeczywiście różnią się między sobą. „Bóg jest jedyny, ale nie jakby samotny”. „Ojciec”, „Syn”, „Duch Święty” nie są tylko imionami oznaczającymi sposoby istnienia Boskiego Bytu, ponieważ te Osoby rzeczywiście różnią się między sobą: „Ojciec nie jest tym samym, kim jest Syn, Syn tym samym, kim Ojciec, ani Duch Święty tym samym, kim Ojciec czy Syn” (…) Osoby Boskie pozostają we wzajemnych relacjach. Rzeczywiste rozróżnienie Osób Boskich – ponieważ nie dzieli jedności Bożej – polega jedynie na relacjach, w jakich pozostaje jedna z nich w stosunku do innych: „W relacyjnych imionach Osób Boskich Ojciec jest odniesiony do Syna, Syn do Ojca, Duch Święty do Ojca i Syna; gdy mówimy o tych trzech Osobach, rozważając relacje, wierzymy jednak w jedną naturę”” – czytamy w Katechizmie Kościoła katolickiego (KKK 254 i 255)

Trzej Aniołowie ucztują przy czworokątnym stole. Od strony patrzącego na ikonę jedno miejsce przy stole jest wolne. Dla Ciebie.